Blockchain en de cryptomunt bitcoin. U heeft er vast wel een keer iets over gehoord. Maar wist u dat de nieuwe technologie blockchain een rol gaat spelen bij de koop van een woning of het huren van een woning en allerlei zaken eromheen zoals het regelen van een hypotheek? Het is vast even wennen, maar volgens deskundigen gaan huurders en kopers er vooral in positieve zin iets van merken. Informatie uitwisselen kan immers vele malen efficiënter (en sneller) dan nu het geval is.
Huren met gebruik van blockchain
Als het om het huren van een woning gaat, zou het ongeveer net zo kunnen werken als booking.com. Het boeken van een hotelkamer is zo gepiept dankzij het online op elkaar afstemmen van vraag en aanbod en de afwikkeling van het hele proces op deze website. “Ook het sluiten van een huurovereenkomst zou op een vergelijkbare manier kunnen gaan verlopen”, zegt Jan-Willem Santing (manager blockchain binnen Deloitte Real Estate).
Er lopen al proeven
Jan-Willem Santing houdt zich bij Deloitte bezig met data analyse, blockchain en vastgoed en hij vertelt dat er in Rotterdam afgelopen jaar een proef is gestart voor verhuren met inzet van blockchaintechnologie. Het is een experiment waarbij huurcontracten voor commercieel vastgoed volledig digitaal worden afgehandeld. “Het sluiten van een contract is een stuk makkelijker voor de gebruikers en alle informatie die nodig is, wordt op een eenduidige manier vastgelegd.” Hij denkt dat deze techniek ook toepasbaar gemaakt kan worden voor consumenten. Dat is slechts een kwestie van tijd. “Binnen nu en drie tot vijf jaar gaan we hier vele ontwikkelingen en nieuwe toepassingen in zien.”
Wat is blockchain eigenlijk precies?
Blockchain is het makkelijkst te omschrijven als digitaal logboek of decentraal betalingsnetwerk. Het is een netwerk van computers. Het systeem is voor iedereen toegankelijk. Als het op betalen aankomt, kunnen we dankzij deze techniek waar ook ter wereld geld aan elkaar overmaken. Zonder tussenkomst van een bank. Het is computer gegenereerd geld: de bitcoin is de bekendste cryptomunt. Trendwatcher Jarno Duursma omschrijft het als volgt: “Het is een netwerk van duizenden computers waar allemaal dezelfde kopie van transacties is te zien. In de transactiedatabase staat een keten van blokken. Elke tien minuten komt er een blok bij.”
Controleren én nog eens controleren niet meer nodig
Alle informatie stapelt zich in de blockchain. Het vertrouwen zit in het systeem. Informatie hoeft niet zoals nu vaak gebeurt naar iedereen afzonderlijk gestuurd te worden om een transactie in gang te zetten. Iedereen heeft meteen inzage in een transactie dankzij blockchaintechnologie. Tijdwinst dus. Een ander belangrijk punt is dat iedere transactie onuitwisbaar is. Er verdwijnt niets. Frauderen is daarmee in principe uitgesloten, omdat niemand een blok of transactie kan veranderen. Als partijen akkoord zijn met een bepaalde transactie dan komt er een regel bij in een blok.
Kopen met behulp van blockchain
Jan-Willem Santing legt uit hoe blockchaintechnologie ook in het voordeel zou kunnen werken voor kopers van een nieuwbouwhuis. De gegevens over een nieuwbouwproject worden dan centraal opgeslagen. Uiteraard online. En de informatie is gecontroleerd en hoeft niet (keer op keer) opnieuw te worden nagelopen. Hij komt met een voorbeeld over iets dat recent in het nieuws was. Op de woningmarkt in Amsterdam zouden meer vierkante meters zijn verkocht dan in de systemen stond aangegeven. Dit zorgde voor verwarring. Deze onduidelijkheid zou ondervangen kunnen worden dankzij het gebruik van blockchain. Data wordt immers verankerd in het systeem en tijdens de hele levenscyclus van vastgoed staat dan vast om hoeveel vierkante meter het gaat. Gegevens veranderen is uitgesloten.
Delen van informatie daar gaat het om
Blockchain is opgezet om informatie te kunnen delen. Als het om het kopen van een nieuwbouwhuis gaat, dan wordt in een gezamenlijke decentrale database informatie versleuteld opgeslagen. Die informatie kunnen alle spelers in de keten gebruiken en inzien, met behulp van een cryptografische sleutel die ervoor zorgt dat de informatie alleen toegankelijk wordt gemaakt voor de juiste spelers: ontwikkelaars, bouwers en natuurlijk u als koper van een huis. Jarno Duursma noemt het de database van de waarheid. U bent als koper van een nieuwbouwhuis zodoende goed op de hoogte van de stand van zaken rond het project en baas over de eigen data.
Geen ruis op de lijn
Ook Jan-Willem Santing ziet voordelen. “Als het gaat om het opstellen van een koopcontract, dan gaat dat ook een stuk sneller en makkelijker dan nu het geval is. Alle spelers in de keten maken gebruik van dezelfde relevante documenten en broninformatie. De spelers delen geen kopieën meer van de documenten waarmee controle op de juistheid, volledigheid en actualiteit van die documenten niet langer noodzakelijk is. De hypotheekadviseur, de bank en de notaris. Ze kijken allemaal naar dezelfde bron van gegevens. Er ontstaat geen ruis op de lijn.
Hoe het werkt met digitale identiteit en de gebruiker
Iedereen die gebruik maakt van blockchain moet een digitale identiteit hebben, bijvoorbeeld een DigiD. Zo is het voor de medepartij duidelijk dat u ook daadwerkelijk bent wie u zegt te zijn. En andersom natuurlijk ook. Iedereen die ervoor kiest om via blockchain zaken te doen, krijgen een digitale sleutel. Deze code of ‘digitale vingerafdruk’ maakt het mogelijk om een transactie te doen op het internet. Het is zaak om deze code niet kwijt te raken. Als gebruiker bent u dan de toegang kwijt. “Er is geen vertrouwde derde partij zoals nu bijvoorbeeld een bank of creditcard maatschappij die u helpt als u uw pas kwijt bent”, zegt Jan-Willem Santing. Ook al stelt hij dat er aan een oplossing wordt gewerkt zodat er alsnog een derde partij mee kan tekenen. Een soort beheerder. “Over dit soort diensten wordt volop nagedacht en is zeker op te lossen.”
De rol van de notaris zal veranderen
De Deloitte-consultant is ervan overtuigd dat de notaris niet gaat verdwijnen. Zijn/haar rol wordt wel anders. Er valt immers minder te controleren omdat veel vaststaat in het contract op blockchain (en controleerbaar voor iedereen) en dat hoeft niet meer geverifieerd te worden. “Maar een notaris is straks niet zomaar overbodig. We moeten het belang van de notaris niet onderschatten. Met name voor de consumentenmarkt is het persoonlijk contact heel belangrijk.”
