Waar of niet? Slimme meters zijn onbetrouwbaar

Zonnepanelen werken alleen als de zon schijnt. Het raam mag niet open bij balansventilatie. En isolatie van spouwmuren leidt tot vochtproblemen. Over energiezuinig wonen wordt van alles beweerd. Maar wat is waar? In de rubriek ‘Waar of niet?’ scheiden we feiten van fabels. Deze keer buigen we ons over de slimme meter.

De bewering:

“Slimme meters zijn onbetrouwbaar”

Waar of niet?

Niet waar, zeggen Milieu Centraal, Netbeheer Nederland en Stedin.

De aanleiding

In 2017 was er veel commotie rond de slimme meter na een uitzending van consumentenprogramma Radar. Deze uitzending haakte aan bij een onderzoek van de Universiteit Twente en de Hogeschool Amsterdam waarin werd gemeld dat in een laboratoriumsetting met slimme meters afwijkingen waren geconstateerd in het verbruik van elektriciteit. Bij Radar kwamen vervolgens tal van klachten binnen van consumenten die klaagden over een te hoog verbruik sinds de slimme meter was geïnstalleerd in hun huishouden. Dat was in maart 2017. Drie partijen blikken terug én geven hun mening over de slimme meter.

De mening van Milieu Centraal

Puk van Meegeren van voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal: “Wij beoordelen geen technische kwesties, maar bij ons was het geen issue. Er zijn op onze sociale media geen reacties gekomen. Bij Milieu Centraal juichen we de komst van slimme meter toe. Het geeft mensen meer inzicht in hun energieverbruik en dan is het vervolgens aan de consument om zelf stappen te nemen om het energieverbruik zo mogelijk omlaag te brengen. Dat is ook goed voor het klimaat. Mijn tip zou zijn: haal er uit wat er in zit. Maak gebruik van apps, zogenaamde energiemanagers, die in combinatie met de slimme meter meer grip geven op het energieverbruik. Zo kan je iedere dag kijken naar het energieverbruik van de dag daarvoor. Er zijn ook apps die real time inzicht geven. Consumenten komen er op die manier wellicht ook achter wat de verborgen energieverbruikers zijn: een tropisch aquarium bijvoorbeeld of een tuinvijverpomp die dag en nacht draait.”

De mening van Netbeheer Nederland

Jenny Huttinga van Netbeheer Nederland, de brancheorganisatie van alle energienetbeheerders in Nederland: “Het nuttige van het onderzoek van de TU Twente is dat het mensen alert maakt. Maar het moet wel gezegd dat het een om een laboratorium-setting ging bij het onderzoek en dat zegt niet zo veel over de praktijk. We doen regelmatig onderzoek naar de slimme meter en we hebben nog geen meters gevonden die dit soort afwijkingen vertonen. We hebben Radar gevraagd alle meldingen aan ons door te sturen. Inmiddels hebben we ruim 2.000 meldingen onderzocht en dat blijven we ook doen. Het kost tijd om dit goed te onderzoeken, maar tot nu toe hebben we geen fouten kunnen ontdekken.”

“Waarom mensen dan schrikken van hun verbruik? Dat kan veel redenen hebben. De overzichten die mensen krijgen zijn vaak lastig te interpreteren. Vooral omdat de slimme meter de  meterstanden regelmatig doorgeeft, terwijl vroeger de stand maar eens per jaar werd doorgegeven. Dat geeft een vertekend beeld. Vaak helpt het al als we samen met mensen hun verbruiksoverzicht doornemen.  Daarnaast is het voor mensen lastig in te schatten welke ‘energieslurpers’ ze in huis hebben. Maak je een stoofschotel in de oven, dan kan je energieverbruik op een dag zomaar verdubbelen. En zo’n mooie Amerikaanse koelkast met ijsblokjesmachine vraagt ook erg veel energie. Een goed gesprek waarin je de situatie thuis bespreekt, schept vaak veel duidelijkheid. Maar eigenlijk is de slimme meter in combinatie met bijvoorbeeld een app dé oplossing voor het probleem dat mensen voelen. Ze kunnen zo zien wat ze verbruiken en daarnaar handelen.”

De mening van Stedin

Koen de Lange van Stedin, netbeheerder voor gas en elektriciteit in Zuid-Holland: “Ik durf te zeggen dat de slimme meter betrouwbaar is. Ook na de uitzending van Radar. Alle melding over afwijkend energieverbruik worden onderzocht. Vrijwel altijd wordt een verklaring gevonden. Maar in geen geval iets wat lijkt op het de publicatie van Universiteit Twente. Bij ons is slechts één geval bekend waar iets aan de hand was wat niet goed verklaarbaar is. Het ging om een uitzonderlijke situatie waarbij  in het huis van de consument een sauna-installatie aanwezig was. De exacte oorzaak hiervan is nog in onderzoek, maar ook daar is nog niet vastgesteld dat de meter niet correct zou zijn.”

“Het onderzoek van de TU Twente is uitgevoerd onder omstandigheden die in een normaal huishouden niet terug te vinden zijn. Vergelijk het met een auto die 130 in de eerste versnelling rijdt. Dan gaat het een keer mis. We nemen de klachten van consumenten zeker serieus. Maar ondertussen vinden we het ook belangrijk dat mensen gaan ervaren hoe ze energie kunnen besparen. Hoe gemakkelijk dat kan zijn. Er komen steeds meer apps beschikbaar die in combinatie met een slimme meter een goed inzicht geven in het energieverbruik van consumenten.”

Een slimme meter wordt overigens standaard in elk nieuwbouwhuis aangebracht.

Welke bewering wilt u voorleggen aan de kenners?

Kent u ook een veelgehoorde bewering over energiezuinig wonen? En wilt u dat onze kenners daar een oordeel over vormen? Stuur ons dan een mail via redactie@bewustnieuwbouw.nl. De meest prikkelende beweringen leggen we aan de deskundigen voor en komen terug in deze rubriek.

Meer informatie over energieverbruik: